ऑनलाईन विज्ञानविषयक सदर | जादूई भरडधान्यं

स्टीम अकादमीच्या सहयोगानं

२०२३ हे वर्ष संयुक्त राष्ट्रांनी श्रीधान्यं अर्थातच भरडधान्यांचं आंतरराष्ट्रीय वर्ष म्हणून घोषित केलं! एकेकाळी भारतवर्षात रोजच्या आहारातील मुख्य अन्नघटक म्हणून सेवन केल्या जाणाऱ्या भरडधान्यांना, पुन्हा एकदा जगभरातून प्रचंड लोकप्रियता मिळताना दिसतेय. त्यांच्या आरोग्यवर्धक गुणांव्यतिरिक्त, अतिशयोक्त तापमानात घेता येणारी भरडधान्यं म्हणजे अत्यंत लवचिक पिक. शिवाय गहू-तांदळाशिवाय कमी पाण्याचा वापर करुन ही पिकं घेता येत असल्यानं, हवामानबदलाच्या काळात शेतकऱ्यांसाठीही भरडधान्यं आदर्श पीकं ठरतात. नाचणी, ज्वारी, बाजरी यासारख्या भरडधान्यांचा समावेश हजारो वर्षांपासून भारतीय पाकशास्त्रात केल्याचं दिसतं. ह्या गुणकारी पिकासंदर्भातील ऐतिहासिक बाबी, आणि त्याचे फायदे जाणण्यासाठी, ह्या विज्ञानविषयक सदरात जरुर सहभागी व्हा!

इंग्रजी: गुरुवार, २५ मे, २०२३
हिंदी: मंगळवार, ३० मे, २०२३तील.

शुक्रवार, २८ ऑक्टोबर २०२२             सकाळी ११ - दुपारी १२

ऑनलाईन सदर | सरपटणारे जीव

स्टीम अकादमीच्या सहयोगाने

तुम्हांला माहित आहे का की १ किलो शेलॅक/लाख अर्थात कीटक-व्युत्पन्न राळ तयार करण्यासाठी साधारण ५०,००० ते ३,००,००० किटकांचं साहाय्य अपेक्षित असतं? लाखेचा वापर चकचकीत कागद, मेणाचे रंगीत खडू, दागिने, बांगड्या, सौंदर्यप्रसाधने, फर्निचर आणि सजावटीच्या वस्तू तयार करण्यासाठी केला जातो. कीटक हे आपल्या पर्यावरणातील एक आवश्यक घटक आहेत. तर जरुर सहभागी व्हा येत्या विज्ञानविषयक सदरात, ज्यात आपण लाखेच्या किटकासोबतच मधमाश्या आणि रेशमी किड्यासारख्या उपयुक्त किड्यांविषयीची अधिक माहिती घेणार आहोत.

सदर सत्राची संकल्पना स्टीम अकादमीचे संस्थापक डॉ. ए.पी. जयरामन यांची आहे, आणि हे सदर अभिषेक आरेकर प्रस्तुत करतील.

गुरुवार, १८ ऑगस्ट २०२२             सकाळी ११ - दुपारी १२

कपास: सूतापासून ताग्यापर्यंत

स्टिम अकादमीच्या सहयोगाने

भारताच्या स्वातंत्र्य लढ्यात आणि मुंबई शहराच्या उभारणीत कापसाने महत्त्वाची भूमिका वठवली. १९व्या शतकाच्या उत्तरार्धात, उत्कृष्ट दर्जाच्या कापसाच्या नमुन्यांसाठी संग्रहालयाला अनेक आंतरराष्ट्रीय तसंच देशांतर्गत प्रदर्शनांमध्ये विविध पदकांनी सन्मानीतही केलं गेलं. पण तुम्हांला माहित आहे का की बोंडाला आलेल्या कापसापासून सूतकताई कशी केली जाते? एकेकाळी मुंबईच्या सामाजिक-आर्थिक इतिहासाचा कणा असलेल्या ह्या कापसाबद्दल आणि त्यापासून विणल्या जाणाऱ्या ताग्याबद्दल अधिक जाणून घेण्यासाठी सहभागी व्हा

स्टिम अकादमीचे संस्थापक, डॉ. ए. पी. जयरामन, यांनी हे सदर संकल्पित केलं असून अभिषेक आरेकर हे सदर प्रस्तुत करतील.

१२ जुन २०२२             सकाळी ११ - दुपारी १

वाळवंटं, समुद्रकिनारे आणि बरंच काही

गार्गी सहस्त्रबुद्धेंसोबत

सुट्टी सगळ्यांनाच आवडते, आणि सगळ्यांना फिरायला जायलाही खूप आवडतं. गार्गी सहस्त्रबुद्धे यांच्यासोबत, आणि त्यांच्या पुस्तकांसोबत, आम्ही तुम्हांला घेऊन जाणार आहोत थेट गोवा आणि राजस्थानला. नक्की या, आपण ह्या पर्यटनस्थळांविषयी बोलू, सुंदर चित्रं पाहू, आणि सगळ्यात महत्वाचं, सुट्टी आणि आपलं फिरणं अधिक रंजक कसं करता येईल याविषयी बोलू!

२३ एप्रिल २०२२             सकाळी ११ - दुपारी १२

कथाकथनाचं ऑनलाईन सदर

गोष्टरंगच्या सहयोगाने
सादरकर्ता: राम सईदपुरे

ही गोष्ट आहे एका गरीब बिचा-या लांडग्याची. जो काही क्रूर वा दुष्ट नव्हता, अगदी साधाच होता बिचारा. एकदा सहज म्हणून एका कोकराशी तो बोलायला गेला. पण त्याचे टोकदार सुळे पाहून कोकरू घाबरलं आणि पळत सुटलं. पुढं काय झालं, कोकरु आणि लांडगा मित्र झाले की लांडग्याच्या रांगड्या रुपावरुन त्याच्याविषयी एक मत बनवलं गेलं? कथाकथनाच्या ह्या सदरात सहभागी व्हा ज्यात आपण सगळेजण राम सईदपुरेसोबत वाचणार आहोत ‘लांडग्याला दुष्ट का म्हणतात’ हे धम्माल गोष्टीचं पुस्तक!

‘गोष्टरंग’ हा क्वेस्ट चा अभिनव उपक्रम आहे, ज्यात नाटक या माध्यमाचा वापर वाचन- लेखनाच्या समृद्धी साठी केला जातो. प्रशिक्षितनाट्यकर्मी बालसाहित्याचे सादरीकरण करतात आणि त्या गोष्टींवर आधारित मुलांसोबत वाचन-लेखनाचे उपक्रम घेतात.